Hoş Süt, Mayder Sütçü Programı ile sizlerin yanında olmaya devam edecek. Size bir tahmin yapacağım. İsabetli olabilmem için biraz geriye gitmek gerekiyor. Aşağıdaki tablo ile 2022 yılındaki süt fiyatına konseyin verdiği zamları bir hatırlayalım.
Bu süt fiyatı tablosu sizi yanıltmasın. Bu fiyat çiftçiden sıcak süt fiyatıdır. Yaz, kış, bayram, seyran demeden her daim üretilen sütü satın alma fiyatıdır. Satılsa da satılmasa da sütü alma fiyatı. Bunun üzerine soğutma, nakliye, depolama, paketleme, dağıtım ücretleri gelir. Tüketiciye, süt kaç para? Bu kalemler ilave olduktan sonra ortaya çıkar.
Bu fiyatlar taban fiyattır. Süt yağı ve proteini arttıkça çiftçi buna ilave pirim alır.
Süt üreten çiftçi için otlak büyük de olsa ufak da olsa bahar ile birlikte süt üretimi kolaylaşır. Yem maliyeti düşer. Bahar ayında yüksek miktarda zam verildi. Bu zam beni şaşırtmıştı. Konsey süt üretiminin azalacağını taa o zamandan hissedip vermiş olabilir mi? Süt tüketiminin azaldığı yaz ayları yaklaşırken verilmiş ve beklenenin üstünde bir zam.
Süt taban fiyatını USK üretim maliyetinden başka neyi baz alıyor? Sadece maliyet hesabı üzerinden fiyat veriyorsa o maliyetler her ay artıyor. Neden aylık fiyat verilmiyor? Neden üretim maliyetine endeksli bir otomatik fiyat söz konusu değil? Devletin tek problemi ucuz sütün oluşmasını sağlamak değil ki. Enflasyonun artmasını engellemek ve çiftçinin hakkını almasını sağlamak.
Eylül 2022 de USK'dan zam beklentisi olan çiftçi umduğunu bulamadı. USK'nın zam açıklamamasına rağmen üretici zam aldı. Çiftçiye zam verme rüzgarına direnen sanayici ve sütçü ise üreticisini başkalarına kaptırdı. Hiçbir şekilde zam alamadan devam eden çiftçinin sütünün ucuz satılması ise tüketicinin kafasını karıştırdı. Süte su mu katıyor da ucuz veriyor şüphesi. Hiçbir üretici yada sütçü sütüne su katmaz. Sululuk inek üzerinden ayarlanır. Bunu size daha sonra izah etmek istiyorum. Şimdilik şunu bilin: süte su katan HAYVANDIR.
Bu durumda iflas eden elbette hayvan yemini stoklayamayan küçük çiftçi oluyor. Başka kim zarar görüyor sütçü zarar görüyor.
Kesime giden inekler süt üretimine derhal yansısa da yansımayan bazı kararlar var. Çiftçinin boğaya çekmediği ineklerin yaza doğru süt üretiminde bi azalmayı beraberinde getirecek olması. Üretim maliyetine göre yapılan zammın gecikmesi arz talep kaynaklı pahalı süt sürecini tetikledi.
Çiftçinin boğaya çektirmediği inekleri şu anki süt üretimi etkileyen bir karar değil.
Süt üretimine ağzı sulanan bir yatırımcı kesim var. Bu kesim hazır kıta bekliyor. Arz-talep dengesinin daha da bozulmasıyla sahaya girmesini umduğum bu yatırımcılar daha önce yorulmuş ve süt üretim yarışından çekilmiş olan tecrübeyi de yanına alırsa o zaman ihtiyaç fazlası süt üretimi gelebilir.
Fiyat Karmaşası
Hatırlarsanız Whatsapp durumumda USK'nın litre başı 1Lira zammına yönelik bir durum paylaşmıştım. Zammın şartlara ve duruma uymadığını belirtmiştim. Geciken zam açıklamasını beklemeyen çiftçiler ufak ufak zam almıştı zaten. USK'nın zammı da ufak olunca onu da üzerine koyan oldu koyamayan oldu. Her üründe olduğu gibi sütte de fiyat karmaşası döneminin etkileri daha bi arttı. Tüketici ilgili ürünün piyasa fiyatını tam tespit etmişken bi bakıyor tekrar değişmiş. Fiyat karmaşası dediğim budur.
Şimdi bu fiyat karmaşasını devletin dahil olduğu USK'nın taban fiyat politikası körükledi desem hak verenler olduğu gibi vermeyenler de olacaktır. Lakin şu anda 2022 yılının bitmesine bir hafta kaldı ve arz-talep kaynaklı süt zamları kendini çok daha fazla hissettiriyor.
Aldığım bir duyum şu şekilde: 50-60 ton süt üreten çiftlikleri geçtim Günlük 10Ton sütten daha az üretimi olan çiftliklere dahi peynirci mi desem ihracat yapan süt ürünü üreticisi mi desem. Gidiyor ve bir yıllık süt parasını 1lira daha fazlası ile almayı teklif ediyor. Bu niçin? Süt üretimi talebi karşılamayacaksa ilk önce büyükler görür bu durumu. Büyüklerin gözü taa ileridedir. Küçükler önleriyle ilgilenir. Büyük sanayici ticareti bozulmasın diye sütü kapatmaya çalışır.
Neden büyükler önüne değil ileri bakar? Çünkü gününü kurtarmıştır. Ekonomik gücü fazladır ve bu fazlalık ona göz olur kulak olur. Küçükler ise bugünün hesabından daha çıkamamıştır. O yüzden günün hesap kitabıyla ilgilenirken geneli göremez. Birşeye bakmadan onu nasıl görebiliriz ki!! Bir de parayla işi olmayanlar taa ileriye bakar.
Devlet destekli yada desteksiz bi süt üretimi yatırım dalgası Eylül 2023'lerde gözüküyor. Ben bu üretimin aşırı olması durumunda kimin zarar göreceğini söyleyeyim (feraset) Ufak üretici daha fazla zarar görecek. Niye bilir misiniz? Büyükler eski fiyattan sürülerini beslerken (stoklama ile yemi eski fiyattan yedirmek...) küçükler yem ve yem üretimindeki malzemeye gelecek aşırı talebin oluşturacağı yem pahalılığını aylık hatta haftalık yaşayacaklar.
Çiftçi zaten şu anda sütünü 10liranın üzerinde veriyor. Taban fiyat aşağıda kaldı. Ocak 2023'te konseyin taban fiyatı 10-11 lira arası yapacağını tahmin ediyorum. Piyasa USK'nın bu zammından ve süt arzının düşük olmasından ve işçi fiyatlarının artmasından güç bulup süt satış fiyatını 1lira arttıracak. Kimisi bu süt zammını 2lira yapacak. Ocak 2023 de 3lira yapan çıkmaz.
Süt Yemi Üreticisi
Azalan yem talebi yemcilerin rekabetini arttırdı. Üretim kapasitesini azaltmak zorunda kalan yem üreticileri işletme giderlerini de azaltamaz ise ne olur? Hazırdan yerler ve hazır bitince de iflas ederler. Azalan hayvan yemi tüketimi yemcileri de çeşitli kampanyalara sokuyor. Bunun yanında banka taahhüdü olmadan da kimsenin kara kaşı kara gözüne veresiye vermiyor.
Canlılardaki yağlanmanın benzeri sistem işletmelerde de vardır. Lazım olmasa da satın alınanlar zor zamanlarda vücutta yakılan yağlar gibi hemen nakite çevrilmeyi bekler.
Allah'ın merhameti olmasa bu kazanmayı öğrenmiş büyük büyük insanlardan yaşayacaklarımız o kadar acı ve zor olurdu ki.. Büyükden kastım ticari büyüklük. İnsan olarak büyükler mi küçükler mi o öbür sahnede ortaya çıkacak. Hamdolsun Rabbimiz çok merhametli. Birbirimizle imtihanda olduğumuz (denendiğimiz) gerçeği ile merhametli olması gerçeğini birlikte etüt edersek daha iyi anlarız.
Allah kavimleri birbiriyle savar ki yeryüzünün dengesi bozulmasın... Kara ve ak günleri insanlar arasında çevirir. Şu anki günler yemci, sütçü ve süt tüketicisi için kara gündür. Bu saydığım kesimler için Ak günler ise yakındır. Süt fiyatlarının artması duracak ve hatta düşdüğünü dahi göreceğiz.
O dönemi yaşarsak şu süt kapmak için fazla fiyat veren ve süt fiyatlarının yükselmesini sağlayan sanayicilerin verdikleri teminatların nasıl yanacağını ve hatta bazılarının iflas edeceğini birlikte göreceğiz. Bir dönemin ufukta görünmesi ile yaşanması farklı şeylerdir. Son anda sahneye girebilen "çok hızlı varolabilen" faktörlerin görünmüyor olması üzerine varsayımda bulundum. Herşeyi hakkıyla gören yanlız O'dur. Süt kaç para olur bizler yaşarsak birlikte göreceğiz.
O süt bolluğunun yaşanacağı dönem öncesi Ocak 2023 de bir süt zam dalgası daha geliyor. Allah toprağa bereket versin. Versin ki insan eliyle oluşan şu süt pahalılığı sürmesin. Bir de varsa yoksa parasını arttırma çabasında olanların oyununu toplumu düşünen ve ticaretin içinde olanlar ile dengelesin. Bazı ülkeler, uluslararası yem, gübre ve gıda ticaretine kısıtlama getiriyor. Türkiye'de süt ürünlerinin dışarı satılmasına kısıtlama gelir mi acaba?
Hoş Süt, sizlerin yanında olmaya Mayder Sütçü Programı ile devam edecek.
Kaynaklar:Süt Fiyat Değişimi
Süt Savaşları
Sayfa TEKİL ziyaretçi sayısı: 479
Oluşturulma Tarihi: 24.12.2022
Yayın Tarihi: 24.12.2022
Ana Sayfa
Son Eklenenler
Süt Kaç Derecede Mayalanır?
İsmail PALA
Soğuk Sıkım Zeytinyağı
Büyük İnsan
Proje Ortağı
WEB PROGRAMLAMA
WEB YAZILIM - HTML
Sitedeki Bazı Sayfalar
Süt Kaç Derecede Kaynar?
Jersey İnek Sütü
Sokak Sütü Fiyatı
İngilizce Konu Anlatımı
Yumurta Fiyatı